Postacią, która nieodłącznie kojarzy się nam z adwentem, jest Jan Chrzciciel. Dlaczego odegrał tak istotną rolę w historii zbawienia i co miał wspólnego z Eliaszem? Co właściwie oznacza jego przydomek? Przeczytajcie komentarz o. Piotra Gryźca na II Niedzielę Adwentu.
Ewangelia na II Niedzielę Adwentu, Rok A (Mt 3, 1-12)
W owym czasie pojawił się Jan Chrzciciel i głosił na Pustyni Judzkiej te słowa: «Nawracajcie się, bo bliskie jest królestwo niebieskie». Do niego to odnosi się słowo proroka izajasza, gdy mówi: «Głos wołającego na pustyni: Przygotujcie drogę Panu, dla Niego prostujcie ścieżki!»
Sam zaś Jan nosił odzienie z sierści wielbłądziej i pas skórzany około bioder, a jego pokarmem były szarańcza i miód leśny. Wówczas ciągnęły do niego Jerozolima oraz cała Judea i cała okolica nad Jordanem. Przyjmowano od niego chrzest w rzece Jordan, wyznając swoje grzechy. A gdy widział, że przychodziło do chrztu wielu spośród faryzeuszów i saduceuszów, mówił im:
«Plemię żmijowe, kto wam pokazał, jak uciec przed nadchodzącym gniewem? Wydajcie więc godny owoc nawrócenia, a nie myślcie, że możecie sobie mówić: „Abrahama mamy za ojca”, bo powiadam wam, że z tych kamieni może Bóg wzbudzić dzieci Abrahamowi. Już siekiera jest przyłożona do korzenia drzew. Każde więc drzewo, które nie wydaje dobrego owocu, zostaje wycięte i wrzucone w ogień. Ja was chrzczę wodą dla nawrócenia; lecz Ten, który idzie za mną, mocniejszy jest ode mnie; ja nie jestem godzien nosić Mu sandałów. On was chrzcić będzie Duchem Świętym i ogniem. Ma on wiejadło w ręku i oczyści swój omłot: pszenicę zbierze do spichlerza, a plewy spali w ogniu nieugaszonym».
Komentarz:
Początek Ewangelii i pojawienie się Jana
Z końca Ewangelii Mateusza przenosimy się na jej początek.
Na scenie pojawia się Jan Chrzciciel – Jan Zanurzający,
bo tak dosłownie należałoby przełożyć ten przydomek syna Zachariasza.
Mateusz nie napisał, że było to „w owym czasie”, lecz „w owych dniach”.
Niby to samo, ale nie do końca — to określenie jest typowe dla Starego Przymierza, wskazuje na konkretne dni zaplanowane przez Boga.
Jan nie tylko pojawia się, ale „przybywa / występuje” —
czasownik sugeruje misję i przesłanie, które ma przynieść ludziom.
Jan jako herold – wezwanie do przemiany
Treść jego nauczania jest prosta i radykalna:
Czasownik nawracać się znaczy dosłownie „zmienić sposób myślenia”.
Logika Boga nie jest logiką człowieka — „Myśli moje nie są myślami waszymi” (Iz 55,8).
Określenie „królestwo niebios” jest charakterystyczne tylko dla Mateusza.
To rzeczywistość nadprzyrodzona, która nadeszła w osobie Jezusa i której doświadcza ten, kto wierzy i przyjmuje Jego słowo.
Jan – Eliasz, który miał przyjść
Odzienie Jana przypomina odzienie proroka, szczególnie Eliasza (2 Krl 1,8).
Sam Jezus nazywa Jana Eliaszem, który miał przyjść (Mt 11,14; 17,11-13).
To wskazuje na jego wyjątkową rolę i na to, że rozpoczęły się czasy eschatologiczne.
W judaizmie wierzono, że Eliasz powróci przed Mesjaszem — i tak się stało.
Pokarm Jana — prosty, ascetyczny — podkreśla jego styl życia i misję proroka.
Chrzest Jana — zanurzenie jako znak przemiany
W tłumaczeniu w. 6 istnieje ważna niuansowa różnica.
Tekst grecki jasno sugeruje, że wyznanie grzechów było warunkiem chrztu,
a nie czynnością wykonywaną w jego trakcie.
W judaizmie znana była formuła wyznania grzechów przed obrzędem oczyszczenia.
Tak prawdopodobnie wyglądała praktyka u Jana.
Abraham – ojciec wiary, nie tylko pochodzenia
Określenie „synowie Abrahama” było tytułem zaszczytnym.
Faryzeusze chlubili się nim, ale kluczowe było posłuszeństwo wierze.
Abraham uwierzył mimo obietnic pozornie niemożliwych —
i tak wszedł w Bożą logikę działania.
Nowe zanurzenie — Duch Święty
Jan chrzci wodą, ale zapowiada Tego, który przyjdzie:
To zapowiedź proroctwa Joela: „Wyleję Ducha mego na wszelkie ciało” (Jl 3,1).
o Duch odnawia człowieka wewnętrznie. To On czyni nas nowym potomstwem Abrahama.
Spójrz na Adwent z innej strony! Posłuchaj adwentowej serii „Autorytety” na naszym kanale MNIEJSI!
