Człowiek powtarza swoje błędy, nie uczy się na nich, ale gdy prosi o wybaczenie otrzymuje Bożą sprawiedliwość wyrażoną miłosierdziem – pisze o. Emil Kumka o kolejnym epizodzie z życia św. Franciszka i płynącej z niego nauce.
Wówczas, gdy święty mąż leżał chory w Rieti, pewien beneficjat, imieniem Gedeon, człowiek rozwiązły, oddający się światowym przyjemnościom, leżał złożony ciężką chorobą. Gdy go przyniesiono do Franciszka, zalany łzami, prosił razem z obecnymi, aby ten naznaczył go znakiem krzyża. Święty powiedział do niego: „Skoro dawniej żyłeś w niewoli pożądliwości ciała, nie bojąc się sądu Bożego, ja nie ze względu na ciebie, ale ze względu na nabożne prośby wstawiających się za tobą, naznaczę cię znakiem krzyża; chcę ci jednak oznajmić, że z całą pewnością jeszcze bardziej będziesz musiał cierpieć, jeżeli uzdrowiony powrócisz do swoich obrzydliwości (Prz 26,11; 2P 2,22)”. Gdy zrobił na nim znak krzyża od głowy aż do stóp, wszyscy słyszeli, jak zatrzeszczały jego kości, jakby ktoś rękoma łamał suche drewno i ten, który był ciężko chory, natychmiast wstał zdrowy, a wielbiąc Boga, wykrzyknął: „Zostałem uwolniony!”. Wkrótce jednak, zapomniawszy o Bogu, oddał się rozpuście. Gdy jednego wieczoru był na przyjęciu w domu pewnego kanonika i tam nocował, nagle zawalił się na wszystkich dach tego domu. Innym udało się uniknąć śmierci, tylko on jeden został zabity. Stało się tak, aby przez ten fakt ujawniło się, jak surowa jest ręka Bożej sprawiedliwości wobec niewdzięcznych i jak wierny jest danemu słowu nie podlegającemu żadnym nieuzasadnionym wątpliwościom Ten, który napełnił Franciszka duchem proroczym (2B 4,8).
W Życiorysie mniejszym pióra św. Bonawentury znajduje się historia kanonika Gedeona z Rieti, a z dokumentów wiemy, że był on zarządzającym ekonomią katedry w tym mieście w latach 1213-1216. Ten fakt przekazują również inne źródła: Życiorys większy (1B 11,5), Memoriał Tomasza z Celano (Mem 41) oraz Zbiór Asyski (ZA 95), stąd należy się mu uwaga. Interesujący jest klucz lektury epizodu, który wskazuje głównie na dar proroczy Asyżanina, pomijając inne aspekty obecne w narracji. Kwestia rozwiązłości życia Gedeona jest kanwą dialogu, w którym św. Franciszek kładzie akcent na wstawiennictwo innych i możliwą karę za brak nawrócenia. Gedeon miał wybór, nie był człowiekiem bez sumienia, potrafił prosić i oddać siebie w ręce innych z nadzieją, że będzie wysłuchany: rozpoznawał w Asyżaninie męża Bożego i taumaturga. Cierpienie uświadomiło mu konieczność pomocy, której nie mógł zdobyć ani swoją pozycją, ani majątkiem. Gedeon miał wybór, chwalił Boga za dar uzdrowienia, cieszył się ludzką radością odzyskania zdrowia, a co za tym idzie, niezależnością od innych, pamiętał, kto jest dawcą jego odnowionej kondycji. Ale miał krótką pamięć, przestał być wdzięczny i to stanowiło jego największy grzech. Człowiek powtarza swoje błędy, nie uczy się na nich, ale gdy prosi o wybaczenie otrzymuje Bożą sprawiedliwość wyrażoną miłosierdziem. Niewdzięczność zamyka drogę miłosierdziu, bo konstytuuje osobę jako samowystarczalną – stąd jest już tylko krok od tragedii usunięcia obecności Pana w życiu. Gedeon miał wybór – wybrał nieprawidłowo. Mamy wybór – bądźmy za niego wdzięczni Bogu.
