zakon
św. Bonawentura z Bagnoregio
podstawowe informacje
- data i miejsce urodzenia: ok. 1217, Bagnoregio
- data i miejsce śmierci: 15 lipca 1274, Lyon
- kanonizacja: 1482, Rzym
- wspomnienie: 15 lipca
- atrybuty: kapelusz kardynalski, anioł przynoszący mitrę, księga, krzyż w dłoniach, drzewo Krzyża Świętego
życiorys
Św. Bonawentura urodził się w Bagnoregio, w rodzinie Marii di Ritello i lekarza, Jana Fidanzy. Nie jest znana dokładna data jego narodzin. Na chrzcie otrzymał po ojcu imię Jan. Przyjmuje się, że miało to miejsce między 1217 a 1221 r. Najprawdopodobniej miał jedną siostrę, która została klaryską, i jednego brata – także kapłana.
od początku związany z franciszkanami
Według legendy, jako niemowlę ciężko zachorował i nawet jego ojciec, który był lekarzem, nie potrafił go uratować. Wtedy jego matka, modląc się za wstawiennictwem niedawno kanonizowanego Franciszka z Asyżu, wyprosiła dla niego zdrowie. Od tego momentu jego życie związało się z franciszkanami już na zawsze.
W wieku 17 lub 18 lat rozpoczął studia na wydziale sztuk wyzwolonych w Paryżu, a następnie studia teologiczne. W 1243 r., po uzyskaniu tytułu mistrza sztuk wyzwolonych, wstąpił do Zakonu franciszkanów i przyjął imię Bonawentura. Rok później został wyświęcony na kapłana. Będąc już w Zakonie studiował teologię. Kiedy uzyskał stopień bakałarza biblijnego, za zgodą ówczesnego generała, Jana z Parmy, rozpoczął nauczanie egzegezy i Pisma Świętego. W latach 1250-1251 rozpoczął pisanie komentarza do czterech ksiąg Sentencji Piotra Lombarda. Stanowi on główne dzieło Bonawentury, które ukazuje wszystkie podstawowe punkty jego myśli teologicznej.
Pod koniec roku 1253 został mistrzem regentem w Studium Franciszkańskim w Paryżu, gdzie nauczał bez przerwy, aż do roku 1257. Obok pracy dydaktycznej, razem ze swoim przyjacielem, Tomaszem z Akwinu, uczestniczył w toczącym się wówczas na Uniwersytecie Paryskim sporze pomiędzy klerem diecezjalnym a zakonami żebraczymi.
generał zakonu
2 lutego 1257 r., podczas kapituły generalnej w Rzymie, w obecności papieża Aleksandra IV Bonawentura został wybrany na ministra generalnego Zakonu jako siódmy następca św. Franciszka. Już kilka miesięcy później rozesłał swój pierwszy list okólny, w którym zawarł program reform w Zakonie. Wyraził w nim pragnienie większej demokratyzacji Zakonu i wskazał na nadużycia we wspólnocie braci.
Jego generalat trwał 17 lat. Jako przełożony, Bonawentura dokonał reorganizacji Zakonu. Na polecenie kapituły generalnej zredagował w 1260 r. Konstytucje Narbońskie, które systematyzowały całościowo po raz pierwszy wewnętrzne prawodawstwo zakonne. Powierzono mu też zadanie napisania nowej biografii św. Franciszka, która przedstawiałaby Asyżanina takim, jakiego zaakceptowałby każdy nurt sposobu minoryckiego życia w rozwijającym się Zakonie, i otwartego na rozwój wspólnoty w przyszłości. Podczas kapituły w Paryżu, w roku 1266 nakazano zniszczenie wszystkich wcześniej powstałych i rozpowszechnionych w liturgii brewiarzowej, w Zakonie i poza nim, biografii św. Franciszka i od tego czasu jedyną obowiązującą miał być Życiorys mniejszy, napisany przez Bonawenturę.
kardynał – biskup albano
W roku 1265 papież Klemens IV nominował Bonawenturę na urząd arcybiskupa Yorku. Bulla nominacyjna głosiła: „Zauważając w tobie rygoryzm wiary, świętość życia, czystość zachowań, wybitną wiedzę, uważną rozwagę i nienaganną powagę, i ponieważ tak długo i w sposób tak bardzo godny pochwały zarządzałeś twoim Zakonem, przyjmując urząd ministra generalnego i wypełniając go z wiernością z twojej strony i wielkim pożytkiem i honorem dla Zakonu, i stale dążyłeś by zachowywać się w nieskazitelny sposób w przestrzeganiu Reguły, i z pomocą łaski Bożej byłeś zawsze łagodny dla innych i stałeś się ujmujący prawie dla wszystkich i wszędzie…”. Mimo to, Bonawentura odmówił przyjęcia nominacji.
Przez kolejne lata odbywał liczne podróże, głosząc kazania, prowadząc wykłady i sprawując urząd generalski. Jednak 28 maja 1273 r. otrzymał wiadomość, że papież Grzegorz X mianował go kardynałem, biskupem Albano. Pod koniec lata tego samego roku wyruszył z papieżem do Lyonu, by przygotować się do nadchodzącego soboru. Tam też zwołana została kapituła generalna, podczas której Bonawentura oddał zwierzchnictwo nad Zakonem w ręce brata Hieronima z Ascoli.
Kiedy 7 maja 1274 r. rozpoczął się II Sobór Lyoński, Bonawentura aktywnie uczestniczył w jego pracach. 28 czerwca, podczas Mszy papieskiej wygłosił swoje ostatnie w życiu kazanie. Zmarł o świcie 15 lipca, w obecności papieża Grzegorza X, i został pochowany w kościele braci mniejszych.
Kanonizował go papież Sykstus IV w roku 1482, a ponad sto lat później, papież Sykstus V ogłosił go doktorem Kościoła. Zyskał przydomek Doktora Serafickiego, co wiązało się z twórczością św. Bonawentury, która przeniknięta była ideą żarliwej miłości – symbolem miłości w epoce, w której żył i działał Bonawentura z Bagnoregio był bowiem anielski chór serafinów.
Jest patronem franciszkanów, matek oczekujących potomstwa, dzieci, robotników i teologów.
