zakon
św. Antoni z Padwy
podstawowe informacje
- data i miejsce urodzenia: 1195, Lizbona
- data i miejsce śmierci: 13 czerwca 1231, Arcella k. Padwy
- kanonizacja: 30 maja 1232, Rzym
- wspomnienie: 13 czerwca
- atrybuty: Dzieciątko Jezus, księga Pisma Świętego, lilia, serce, ogień, chleb, osioł, ryby
- patron zakonów: franciszkanów, antoninek oraz bractw i wielu miast, dzieci, górników, małżeństw i narzeczonych, położnic, ubogich, podróżnych, rzeczy zgubionych i zaginionych ludzi
życiorys
Antoni urodził się około 1195 r. w Lizbonie, w majętnej rodzinie mieszczańskiej, jako Fernando Martins de Bulhões. Podstawowe wykształcenie odebrał w szkole katedralnej, a w wieku 15 lat wstąpił do Zakonu Kanoników Regularnych św. Augustyna. Początkowo przebywał w klasztorze św. Wincentego w Lizbonie, jednak nękany przez rodzinę, która chciała jego powrotu do stanu świeckiego, poprosił o przeniesienie i ostatecznie osiadł w klasztorze Świętego Krzyża w Coimbrze. Tam poświęcił się studiowaniu m.in. Pisma Świętego, teologii, gramatyki i nauk przyrodniczych. Około 1216 r. przyjął święcenia kapłańskie.
za przykładem pierwszych męczenników
W Coimbrze miało miejsce wydarzenie, które na zawsze zmieniło jego życie. W roku 1220 wystawiono tam relikwie pierwszych męczenników franciszkańskich, którzy rok wcześniej wyruszyli z misją do Maroka, gdzie ponieśli śmierć męczeńską. Na młodym Lizbończyku wywarło to tak silne wrażenie, że postanowił wstąpić w ich ślady. Przyłączył się do braci mniejszych w klasztorze-pustelni dos Olivais pod Coimbrą, gdzie przyjął imię zakonne Antoni.
W roku 1220 Antoni uzyskał zgodę prowincjała Półwyspu Iberyjskiego na wyjazd do Maroka. W Ceucie zachorował jednak na febrę i został zmuszony do powrotu. W wyniku sztormu, żaglowiec, którym płynął, wylądował u wybrzeży Sycylii. Zakonnik pozostał tam około dwóch miesięcy, po czym udał się na północ Italii.
wybitny kaznodzieja
W 1221 r. Antoni uczestniczył w wielkiej „kapitule namiotów” w Asyżu, gdzie spotkał się po raz pierwszy ze św. Franciszkiem. Później przez jakiś czas mieszkał w klasztorze w pobliżu Forlí w północnych Włoszech. Tam, zbiegiem okoliczności, został poproszony o wygłoszenie kazania z okazji święceń kapłańskich. Wykazał się przy tym tak ogromną wiedzą, znajomością Pisma Świętego i retoryką, że przełożeni polecili mu zająć się kaznodziejstwem. Niedługo potem Antoni otrzymał misję głoszenia kazań od władz kościelnych, stając się jednym z najwybitniejszych kaznodziei XIII w.
W tym okresie pełnił też istotne funkcje i obowiązki w Zakonie: w latach 1224-1227 był kustoszem we Francji, a w latach 1227-1230 prowincjałem w północnych Włoszech. Dodatkowo na przełomie 1223 i 1224 r. Franciszek z Asyżu mianował go nauczycielem teologii dla braci. Wysłał mu również znany do dziś krótki list, rozpoczynający się od słów: „Podoba mi się, że nauczasz braci świętej teologii”. Antoni stworzył podstawy teologii franciszkańskiej, którą rozwijali następnie inni wybitni bracia, z Bonawenturą z Bagnoregio i Janem Dunsem Szkotem na czele.
Antoni szybko został pierwszym lektorem we franciszkańskim studium teologicznym w Bolonii. Nauczał także w Montpellier, Tuluzie, Limousin i w Prowansji. Napisał też dwa cykle kazań: „Kazania niedzielne” (Sermones dominicales) oraz „Kazania o Świętych” (Sermones in solemnitatibus seu sanctorales), przeznaczone dla kaznodziejów oraz dla wykładowców franciszkańskich studiów teologicznych. Ze względu na ich świeżość i ukazywanie piękna Ewangelii oraz bogactwo duchowe, papież Pius XII w 1946 r. ogłosił Antoniego doktorem Kościoła, nadając mu tytuł doctor evangelicus.
antoni z padwy
W roku 1230 Antoni złożył urząd prowincjała i zamieszkał pod Padwą. Ostatnie dni swojego życia spędził w klasztorze ufundowanym przez hrabiego Tisso z Camposampiero na terenie jego posiadłości. Zamieszkał na drzewie orzechowym, schodząc z niego jedynie na wspólne modlitwy z braćmi. To niezwyczajne miejsce wybrał na swoje mieszkanie z powodu choroby i bagiennego klimatu miejsca.
13 czerwca 1231 r. stracił przytomność. Po jej odzyskaniu poprosił o przewiezienie go do Padwy. Jednak ze względu na jego zły stan, po drodze zatrzymano się w klasztorze klarysek w Arcella, gdzie wieczorem zmarł (prawdopodobnie na puchlinę wodną).
Obrzędy pogrzebowe odbyły się w kościele Świętej Maryi w Padwie we wtorek 17 czerwca 1231 r. Jego proces kanonizacyjny jest najkrótszym w historii Kościoła katolickiego. Papież Grzegorz IX wyniósł go na ołtarze w uroczystość Zielonych Świąt 30 maja 1232 r., w katedrze w Spoleto. W czasie kanonizacji odczytano opis 53 cudów, dokonanych za wstawiennictwem Świętego. Dlatego też przylgnął do niego przydomek „Cudotwórca”.
Św. Antoni jest patronem osób i rzeczy zaginionych, Lizbony, Padwy, franciszkanów, antoninek, niezliczonych miast, parafii, kościołów i bractw; dzieci, górników, małżeństw, narzeczonych, położnic, ubogich i podróżnych.
